ÇOCUK BESLENMESİ

   Özellikle okul çağında çocuklarınızın beslenme alışkanlıklarında köklü değişikliklere hazırlıklı olun.Evde asla yemediği yiyecekleri severek yiyecekler, sağlıksız besinlerin sunulduğu kantin ve fast-food alanlarında kendi tercihlerini yapacaklar, ilk defa aile bireyleri olmaksızın yemek seçecekler. Tabi ki bu dönemde anne ve babalara büyük bir rol düşüyor.

Okul öncesi beslenmesini gün gün takip etmek çocuklarınızı yeterli ve dengeli beslenmek için ipuçlarını hayatınızda sizde uygulamaya başlamalısınız.

Okul öncesi dönemden başlayarak çocukların yeterli ve dengeli beslenmesi iki nedenle çok önemlidir.

-Büyüme ve gelişmenin sağlanması

-Sağlıklı beslenme alışkanlıklarının kazandırılması

Okul öncesi dönemi zeka gelişimi için çok önemlidir. Zeka gelişiminin büyük bir bölümü de bu dönemde tamamlanır.

Okul çağı dönemi ise; büyüme ve gelişmenin hızlandığı, gelecekteki beslenme alışkanlıklarının temelinin oluştuğu, öte yandan ev dışında aile bireyleri olmaksızın yemek yeme durumunun da ortaya çıktığı ilk dönemdir.

Çocukluğunda sağlıklı beslenenlerin ileri yaşlarda kronik hastalıklara yakalanma riski düşüktür. Bu dönemde 4 besin grubundan da yeterli ve dengeli bir beslenme düzeni sağlamak, çocuğunuzun gelecekteki sağlığı için yapabileceğiniz en büyük yatırımdır.

1-) Kemik, diş ve kasların gelişimi, yaşına ve ağırlığına göre ideal boy uzunluğuna sahip olabilmesi için, her gün 2-3 su bardağı süt veya yoğurt (400-600ml), 1 kibrit kutusu kadar peynir(20-30gr) tüketmelidir.

2-) Beyin gelişimi, hastalıklara karşı dirençli olmak, kansızlıktan korunmak için her gün 1-2 köfte büyüklüğünde et, tavuk, hindi, balık (30-40gr) veya ½ tabak kuru baklagil yemeği (kuru fasülye, nohut, mercimek vb..) ve 1 adet yumurtayı çocuğunuzun beslenmesine ekleyin.

3-)Hastalıklardan korunabilmek, gözlerinin, dişlerinin, cildinin sağlığı ve sindirim sisteminin düzenli çalışması için her gün 5 küçük porsiyon (en az 250-300gr) taze sebze ve meyve tüketimini sağlayın.

4-)Enerji sağlaması, sinir sisteminin güçlenmesi için her gün 4-6 dilim ekmek, 1 tabak pilav veya makarna veya 1 kase çorba çocuk beslenmesine eklenmelidir.

5-) Çocuğunuzun kalitesiz beslenmesine izin vermeyin. Süt, yumurta, peynir,  bal gibi besinlerden zengin olan bir kahvaltı sofrası hazırlayın.

6-) Çocuğunuzu okula kahvaltı etmeden göndermeyin. Mümkün olduğunca evden beslenme çantası hazırlayın.

7-)Kantinden alışveriş yapmaya alıştırmayın.

8-) Beslenme çantasında mutlaka fındık, ceviz, badem gibi kuruyemişlere, kuru veya taze meyvelere yer verin.

9-) Çabuk sıkılan bir çocuğunuz varsa meyveleri dilimleyerek hazırlayın.

10-) Demir içeriği zengin, zeka gelişimine katkıda bulunan kuru üzümü, bağışıklık sistemini güçlendiren pek çok antioksidan içeren yaban mersinini çantasından eksik etmeyin.

11-) Konsantrasyon sağlayan, şekeri düzenleyen, obeziteyi önleyen, Omega 3 içeriğiyle bağışıklık sistemini güçlendiren cevizi mutlaka sevdirin.

12-) Hazır meyve sularından ve gazlı içeceklerden kaçının. Hazır meyve suları şişmanlatmasının yanısıra şeker hastalığına zemin hazırlar. Renkli cam şişelerde veya çelik mataralarda taze sıkılmış meyve suyu, ayran yada süt tüketmesini sağlayın.

ÇOCUKLARDA ZEKA GELİŞTİREN BESİNLER

Çocuklarda beyin gelişimi 5 yaşına gelene kadar büyük oranda tamamlanır. Bazı besinler ise fiziksel gelişim kadar zeka için de çok önemlidir.

HAFIZAYA DESTEK

Beyin gelişimi anne karnında başlar ve yetişkin çağ boyunca devam eder. En hızlı gelişim, yaşamın ilk birkaç yılında olur ve büyük bir bölümü 5 yaşına gelmeden tamamlanır. Beynin en önemli enerji kaynağı besinlerdir. Tükettiğimiz besinler sindirildikten sonra kan yoluyla beyne gelir, ancak  her besin beyin tarafından kabul edilmez. Kan beyin bariyeri, beyne giren bütün besin öğelerini kontrol eder ve yararlı olanın geçişine izin verir. Bariyerinden geçebilen bazı besin öğeleri özellikle çocuklukta tamamlanan beyin gelişimi üzerinde etkilidir. Bunlardan bazıları şunlardır;

KOLİN

Bir çeşit B vitamini olan kolin çocukların beyin gelişimi açısından önemli bir besin öğesidir.

Öğrenme yeteneğinin gelişmesini sağlar. Beyin gelişimi ilk yıllarda olduğu için, hamile ve emzikli bayanlar kolin içeren besin tüketimine önem vermelidir.

Sinir hücrelerinin kas hücreleriyle iletişimini sağlar. Beyin organizasyonu ve üzerinde kalıcı etkileri bulunur.

Soya fasülyesi, yumurta sarısı, yerfıstığı, patates, karnabahar, mercimek, yulaf, susam tohumu ve keten tohumu kolinin önemli kaynaklarıdır.

OMEGA 3 YAĞ ASİTLERİ

Omega 3 yağ asitleri çocuklarda bilişsel fonksiyonlar için önemlidir.

Hafızada gelişme sağlar.

Balığın çocuklarda zekayı geliştirici özelliği vardır. Düzenli olarak omega 3 bakımından zengin besinler tüketenlerde beyin yaşlanması yavaşlar. Çocuklarda balık tüketimi haftada 2-3 kez yeterlidir.

Yağlı balıklarda (sardalya, ringa, somon, ton, uskumru), ceviz, badem gibi yağlı tohumlarda, keten tohumu ve yağında ve yeşil yapraklı sebzelerde bulunur.

TAM TAHILLAR

Kompleks karbonhidrat içeren tam tahıl ürünleri hafıza için önemlidir.

Tam tahıllı ekmekler, esmer pirinç, kepekli makarna, tahıllı kahvaltılık gevrekler, yulaf gibi tahıl kaynakları çocuk beslenmesi içinde kahvaltıda ve öğünlerde dengeli bir şekilde yer almalıdır.

DEMİR

Demir içeren besinler zihinsel fonksiyon ve enerji dengesi için önemlidir. Kırmıız et, tavuk, ıspanak, baklagiller, kuru meyveler ve tam tahıllar demirin en önemli kaynaklarıdır.

ANTİOKSİDANLAR

Anne sütünde antioksidan öğelerin çoğu bulunduğu için, bebeklerin anne sütüyle beslenmeleri beyni zararlı öğelere karşı koruma açısından önem taşır.

Başlıca antioksidan maddeler A,C ve E vitaminleri ve selenyum mineralidir.

C vitamini maydanoz, kuşburnu, yeşilbiber, limon, portakal, çilek, yabanmersini, greyfurt, kivi, enginar, brokoli, ahududu ve fasülye de; E vitamini ayçiçeği yağı, zeytinyağı, fındık, badem, soya, ceviz ve fıstıkta; A vitamini havuç, ıspanak, brokoli, domates, pırasa, marul gibi yeşil sebze ve meyvelerde, selenyum balık ve diğer deniz ürünlerinde bulunur.

DİKKAT EKSİKLİĞİNE İYİ GELEN BESİNLER

Dikkat eksikliği birçok annem ve baba için en büyük sorunlardan biri. Odaklanma sorunu yaşayan çocuklar ne yazık ki öğrenme potansiyellerini doğru şekilde kullanamadıkları için çeşitli sorunlar yaşayabiliyorlar.

Dikkat eksikliğine iyi gelen besinler arasında yağlı balık çeşitleri, omega 3 asitleri, çinko, sebze ve meyveler yer alıyor. Bu besinler doğru miktarda tüketildiği takdirde dikkat eksikliği, kronik yorgunluk ve odaklanma sorunlarını ortadan kaldırmak mümkün hale geliyor.

Düzenli olarak alınan omega 3 ve çinko beyin sağlığının yanısıra diğer organlar içinde yüksek fayda sağlıyor. Omega 3 balıklar dışında kanola yağı, ceviz ve keten tohumunda da bol miktarda bulunmaktadır.

ODAKLANMA İÇİN CEVİZ, FINDIK

Ceviz, fındık, fıstık gibi yiyecekler konferanslarda, konserlerde, uzun araba yolculuklarında, sinirleri kuvvetlendirirken, beyindeki haber alma maddelerinin oluşumunu hareketlendirir. Günde 7-8 tane fındık yemek yeterlidir. Ayrıca kolesterol ve şeker üzerinde de olumlu etki yapar.

Soğan, aşırı yıpranmaya, fiziksel yorgunluğa karşı kanı sulandırır, beyin oksijeni daha iyi alır. Karides, beyin besinidir. Vücuda önemli omega 3 yağ asitleri sağlar. Dikkati verme süresini daha da uzatır.

LAHANA STRESSİZ ÖĞRENMEYİ SAĞLAR

Lahana, troit bezlerinin aktivitesini dengede tuttuğu için daha stressiz öğrenmeyi sağlar. Stresin getirdiği atıştırma krizlerinde, düşük kalorisi sayesinde bol bol çiğ olarak yenebilir. Limon-portakal, C vitamininden dolayı canlandırır, algılama yeteneğini artırır. Çalışma ve sınav öncesi, çocuğunuza limonata veya portakal suyu içirmeniz onun rahatlamasını sağlayacaktır.

EZBER İÇİN HAVUÇ

Havuç, beyin metabolizmasını canlandırarak, hatırlama yeteneğini artırır, çocuğunuz bir şey ezberlerken bir küçük tabak sıvı yağlı havuç salatası yedirin. Uzun bir metin ezberleyebilmek için fazla miktarda C vitaminine ihtiyaç vardır. Ananas bunu sağlar, ayrıca önemli bir element olan mangan içerir. Avokado, kısa süreli hafıza içindir. Fazla miktarda yağ asidi içerir. Çalışırken yarım avokado yeterlidir.

YENİ FİKİRLER ÜRETMEK İÇİN ZENCEFİL

Yaratıcılığın geliştirilmesi için zencefil yenmesi faydalı olur. Zencefilin içerdiği maddelerin beynin yeni fikirler üretmesini sağladığı bilinmektedir. Zencefil alındığı zaman kan sulandığı için vücutta daha serbest kan akar, beyin oksijenle beslenir, Kimyon da içerdiği maddelerden dolayı bütün sinir sistemini uyarır. Aniden bir fikre, bir buluşa ihtiyacı olan çocuğunuza kimyon çayı içirin. Çay, bir fincana iki tatlı kaşığı dolusu kimyon eklenerek yapılabilir.

UYKU DÜZENİ DE ÇOK ÖNEMLİDİR

En az 10 saat uyku şarttır. Uyku sırasında hormone düzeni dengelenir( büyüme hormonu hızla artar, stres hormonları azalır), sindirim sistemi hızla çalışır, bağışıklık sistemi kendi için yoğun bir faaliyete geçer ve vücudumuzu kaplayan cildimiz yoğun bir çalışma içine girer. Cildi yenileyen melatonin hormonu karanlıkta artış göstermeye çalışır. O yüzden çocuğunuzun uyku düzenine dikkat etmeniz gerekmektedir.